BAŞLICA RDDT ve BDT TERAPİ BECERİLERİ*
Psikoterapinin diğer kollarında olduğu gibi RDDT’te de başlıca terapist nitelikleri, terapötik ilişkiyi kurmaya ve terapötik kazançları üst düzeye çıkarmaya yardımcı olur. Aşağıda Rogers (1951) ve Chalkhuff (1969) tarafından tanımlanan bazı terapist karateristiklerini listeledik.
Empati, karşıdaki insanın yaşadığı şeyi doğru bir şekilde algılayabilmek ve kendi algılarımızla iletişim kurmaktır. Empati kuran terapist danışanların duygu durumlarını tam olarak algılayabilmek için sadece konuştukları kelimelere değil, aynı zamanda davranışlarda konuşmadıkları şeyi de algılamaya çalışır.
Saygı, terapistin danışanlarına, onların ne tür davranışlar içerisinde olduklarına bakmadan ve bunları bir kenara ayırarak göstermiş olduğu derin ve gerçek bir değerde açık hale gelir. Aslında danışanın sadece yaşamda ‘var’ olması bu saygıyı hakettiğini gösterir. Saygılı bir terapist olarak ne reddedersiniz inancını harekete geçirirsiniz.
Somutluluk, terapistin danışanın problemleri üzerinde çalışırken özgülüğünü ifade eder. Detaylara dikkat edilmesi gereken şey açıktır: terapist danışanın deneyimlerini öğrenmek için kesin ve spesifik detayları sorar. Terapistler, sık sık çok spesifik örnekler sorarlar ve danışanı bu durumların kapsamlı bir analizini yapmaya yönlendirirler.
- Değişimin Aşamaları
Proschaska (1999), psikoterapide danışanların değişim süreçlerini açıklamak için birkaç farklı süreci tanımladı. Bunlar; Bilinçlendirme- Yükseliş, Öz- Değerlendirme, Dramatik rahatlama, Kendini özgürleştirme, Karşı- Şartlandırma, Uyarıcı kontrolü ve Pekiştirme olmak üzere 7 farklı süreçtir.
Seansın Unsurları
Bilişsel – davranışsal model içinde bir seans formatı vardır ki amacı her seansta terapinin bütün unsurlarının gerçekleştirildiğini sağlama almak ister. Öncelikle, bir seans formatı tedaviye yeni başlayan danışana yardımcı olacaktır. Birçok danışan için sonraki terapi seanslarında terapi saati boyunca ne beklentisi içinde olacaklarını bilmeleri onları rahatlatır
Bir Seansın Ana Hatları
RDDT, diğer aktif – yönlendirici terapiler kadar yapılandırılmıştır ve seansın ana hatları size daha yapılandırılmış seans yapmanıza yardımcı olabilir. Eğer terapinizin ilk ve son kısımları düzenli olursa, orta bölüm çok daha yumuşak olacaktır. Bu bölümde terapistten beklenen beceri gündemi sağlamaktır. Albert Ellis, seanslarına başladığında ‘Haftan nasıl geçti?’ gibi açık uçlu sorular sormamaya özellikle dikkat ederdi. Danışanlarına ‘Bugün hangi problemi konuşmak istersin?’ gibi sorularla gündemi belirlerdi.
- Bir önceki seansta yapılanlar
- Kontroller
- Yapılacak yeni işler
- Ev ödevi kontrolü
- Gündemi belirleme
- Yapılan işin özeti
- Ödevin kontrolü
- Kapanış soruları
Her seansta bu modeli uygulamanız gerekmediğini not alın. Bu model şudur: sadece bir modeldir, bir zorundalık değildir. Örnek teşkil eder, illa ki yapılması gereken bir şey değildir. Bazı seanslar danışanın konuyla alakalı geçmişini dinlemek için adanabilir; aynı şekilde bazı seanslar sıcakkanlı bir dinleme yapılarak, danışmanlık verilerek ya da bilgi sağlayarak geçirilebilir. Bu tür uygulamalar RDDT’nin yelpazesinde vardır.
*Özet: Kaynakça: Rasyonel Duygucu Davranışçı Terapi Uygulamacısının Bir Kılavuzu (Editör ve Çeviren: DR. MURAT ARTIRAN)
Önemli not: Bu yazının tüm hakları Dr. Murat Artıran’a aittir. Yazının tamamı başka bir kaynakta (ödev, site, makale, kitap vb.) KULLANILAMAZ.
